Sudoku na shpeton nga emailet e dyshimte Posted on November 28, 2007.
Lojra matematike si sudoku, mund te jene arma e radhes per te luftuar emailet e padeshiruara. sugjeron nje kerkues australian ne fushen informatike.
Paul Gardner-Stephen nga Flinders University ne Adelaide po kerkon rruge te reja per te zhvilluar me tej filtrat anti-spam, te cilet mundohen te parandalojne emailet e padeshiruara.Problemi eshte se keto filtra nuk jane teresisht te sigurte, keshtu qe ju akoma merrni nga keto emaile ne kutine tuaj postare virtuale.-thote ai.
Idea e tij eshte qe te zevendesoje filtrat aktuale me nje sistem automatik qe ju kerkon serverave te zgjidhin nje loje matematike ne qofte se ata duan qe emaili te arrije deri tek ju. Gardner-Stephen duhet te pershkruaje kete sistem ne nje mbledhje te IEEE (Institute of Electrical and Electronics Engineers) ne Adelaide kete jave. Ai do te publikoje artikullin e tij ne faqen e arXiv.
Se pari , serveri qe merr emailin tuaj do te perdore nje filter normal per te vezhguar nese ai i ngjan i dyshimte apo jo. Nese emaili ngjan si i dyshimte, serveri do ti pergjigjet ne menyre automatike serverit qe dergoi emailin, ,me nje loje matematike qe ky i fundit duhet te zgjidhe para se emaili te mund te arrije tek ju. Nese dikush po kerkon te dergoje emaile spam, atij do ti duhet te zgjidhe shume lojra te tilla, keshtu qe do te mund te dergoje vetem pak emaile ne dite thote kerkuesi.
Deri tani sistemi ekziston ne formen teorike te tij, por profesor Gardner-Stephen po planifikon ta kolaudoje ne nje server te vetem vitin qe vjen. Ne qofte se gjithcka shkon sipas planeve, do te duhen nga 5 deri ne 10 vjet qe nje sistem i tille te perdoret ne te gjithe serverat ne te gjithe rrejtin.
Informatika ėshtė shkenca qė merret me tė gjitha ēėshtjet e pėrpunimit tė vetvetishėm tė informacionit nėpėrmjet pėrpunuesve elektronikė.
Termi informatikė ėshtė bashkimi i dy fjalėve tė gjuhės franceze informatique, informacion (ose tė dhėna, informata) dhe automatiqueautomatik) dhe u pėrdor pėr herė tė parė nė vitin 1962 nga Philippe Dreyfus pėr tė treguar pėrpunimin automatik aritmetik tė informacionit. Ka shumė pėrkufizime tė ndryshme se ēfarė pėrfshihet brenda termit informatikė. (
"Informatika ėshtė shkencė qė merret me pėrpunimin automatik tė informacioneve me kompjuter, ku me pėrpunim nėnkuptohet: pranimi i informacioneve nga pajisjet hyrėse dhe shndėrrimi i tyre nė sinjale; pėrēimi i tyre nėpėr linja pėr komunikim brenda kompjuterit me teknika tė ndryshme; vendosja nė kujtesėn kompjuterike; pėrpunimi nga njėsia qendrore njehsuese (procesori) me ndihmėn e programit kompjuterik tė pėrshtatshėm dhe nė fund, shndėrrimi i sinjaleve nė informacione tė kuptueshme pėr shfrytėzuesin, nga pajisjet dalėse". [1].
Informatika ėshtė shkencė:
e analizės teorike dhe konceptimit tė sistemeve informatike Informatika teorike,
e formimit organizativ dhe teknik tė sistemeve informatike - Informatika e sistemeve ose Informatika praktike dhe
e realizimit tė sistemeve informatike, sidomos e realizimit tė komponentėve teknike (Hardware)- Informatika teknike
Detyra e informatikės qėndron kėshtu nė pėrpunimin e tė dhėnave nė lidhje me njė problem praktik, informacionet qė nevojiten pėr zgjidhjen ose trajtimin e vetė problemit. Mjeti themelor teknologjik nė tė cilin bazohet informatika ėshtė Pėrpunuesi Elektronik. Ēdo kompjuter, nga mė i fuqishmi deri tek mė ekonomiku, ėshtė i pėrbėrė nga dy elemente themelore: harduere dhe softuere. (hard = i fortė, i rėndė; soft = i butė, i lehtė wareekrani, kujtesa, disku, tastiera, njėsite hyrėse dhe dalėse etj.) Nga ana tjetėr me termin softuere tregohen programet qė pėrdoren nė kompjuter (Word, Excel, Gimp, ...) dhe qė nėpėrmjet informacioneve tė ruajtura nga hardueri, prodhojnė rezultatet e kėrkuara nga pėrdoruesi. = pėrbėrės). Me termin harduere tregohet ēdo pajisje fizike, pjesė e kompjuterit si pėr shembull (kasa,
Mė parė pėrcaktonte termi hardware nė anglisht copa metali, me tė cilat forcoheshin prodhime druri, me qėllim pėr tė rritur cilėsine(forcėn, pėrdorimin e jetėgjatėsinė) e tyre.
Sot pėrdoret harduer ndėr tė tjera pėr pajisje pėrbėrėse nė njė Sistem Kompjuterik (Njehsor). Kėtu hyjnė tė gjithė grupet ndėrtuese (procesori, kujtesa kompjuterike, etj.) dhe aparatet rrethuese. Mė thjeshtė nė harduer hyn ēdo gjė qė mund tė preket. Pėrkundrazi pėrcaktohen si softuere programet e tė dhėnat (qė nuk mund tė preken).
Mjetet ruajtėse (Disk, Kujtesė rrufe, pajisjet CD-ROM disk, DVD disk, Zip disk, Jaz disk...)
Kartat shtesė ( shtuese ) ( Karta Pamore[grafikes], Karta e Zėrit, Karta Rrjetit, TV-karta, ISDN-Karta, USB-Karta...)
Mjetet lexuese (lloje tė ndryshme Scaner ose Kėrkues ) dhe
Pjesa themelore e ndėrtimit tė njehsorit ( kompjuterit ) siē ėshtė pllakėza amė (anglisht quhet edhe: mother- apo main-board), Ēipi, Procesori dhe Kujtesa kompjuterike.
